Afgelopen weken hebben er zich in de Kerncentrale Lingen en in de Urencofabriek te Gronau incidenten voorgedaan. Via de media zijn de inwoners van Enschede hierover geinformeerd. In de nacht van donderdag 23 juli jl. is vanwege een storing in een transformator de kerncentrale in Duitse Lingen met spoed stilgelegd. Volgens de media houden de autoriteiten de omwonenden van de centrale voortdurend op de hoogte. Wie daarnaast nog meer zijn geinformeerd, bijvoorbeeld de omliggende Nederlandse gemeenten, is onduidelijk. Gisteren, dinsdag 28 juli, konden we in de TC Tubantia lezen dat zich op vrijdag 17 juli jl. bij de uraniumverrijkingsfabriek van Urenco in Gronau een "meldingsplichtig incident" heeft voorgedaan. In het artikel staat verder te lezen dat een woordvoerder spreekt over een meldingsplichtig incident uit de categorie N. Naar aanleiding daarvan moet het bedrijf binnen vijf werkdagen de verantwoordelijke instanties op de hoogte stellen. Of vervolgens de Nederlandse buurtgemeenten door het bedrijf of door de verantwoordelijke Duitse instanties zijn geinformeerd is onduidelijk. Dit vind ik zorgelijk, daarom heb ik enkele weken geleden een drietal vragen gesteld. Inmiddels heb ik de antwoorden ontvangen. Naar aanleiding daarvan ben ik gerustgesteld.
1. Is de gemeente Enschede n.a.v. bovengenoemde incidenten door de Duitse autoriteiten geinformeerd en wanneer?
Antwoord: Op 17 juli 2009 heeft zich bij Urenco een "meldingsplichtig incident" voorgedaan. Volgens de woordvoerder van het bedrijf is de veiligheid in de fabriek en al zeker niet daarbuiten, op geen enkel moment in gevaar geweest. Een meldingsplichtig incident in Nederland houdt in dat er een (bijna) ongeval heeft plaatsgevonden met mogelijke gevolgen voor het milieu. Op basis van wetgeving is het bedrijf verplicht alle (bijna) ongevallen bij haar overheid te melden. Dat heeft Urenco gedaan. Omdat het een kleinschalig incident betrof, zonder te verwachten effecten buiten de fabriek, is de meldkamer Twente niet gewaarschuwd. Hiervoor was, gezien de kenmerken van het incident, ook geen noodzaak.
De kerncentrale van Lingen is 24 juli 2009 automatisch stilgelegd na een storing. Er was geen sprake van een incident (emergency) waarvan de effecten tot buiten het terrein van de kerncentrale zouden reiken. Er is geen sprake geweest van het mogelijk vrijkomen van straling waardoor gevaar voor de bevolking zou kunnen ontstaan. Daarom was er geen aanleiding om de Nederlandse gemeenten en/of hulpdiensten actief te alarmeren. Was er sprake geweest van een site-emergency of een off-site emergency dan was dit conform voorbereide planvorming vanzelfsprekend wel gebeurd.
De gemeente Enschede is in beide gevallen niet geinformeerd.
2. Wat zijn de afspraken die hierover in zijn algemeenheid tussen de Nederlandse en Duitse overheden zijn gemaakt?
Antwoord: Planvorming Urenco: de firma Urenco te Gronau heeft in haar planvorming in het worst case geval een effectgebied dat tot over de landsgrens reikt: Alleen bij het scenario "neerstorten vliegtuig op opslaghal" ontstaat een toxische wolk. Door deze wolk bestaat de mogelijkheid, bij de meest ongunstige weersomstandigheden, dat blijvende gezondheidschade bij mensen kan ontstaan op 3200 meter. De Leitstelle (meldkamer) Borken informeert de meldkamer Twente indien er een incident bij de firma is waarbij grensoverschrijdende effecten te verwachten zijn. Dit is opgenomen in het Sonderschutzplan UAG (Duits rampbestrijdingsplan).
Planvorming Lingen: de kerncentrale in Lingen heeft bij een grootschalig incident een mogelijk effectgebied van 30 kilometer. Dit gebied reikt tot over Nederland. Voor Regio Twente betreft het de gemeenten Dinkelland, Oldenzaal, Losser en Tubbergen die binnen deze 30 kilometer-zone liggen. Deze gemeenten hebben ter voorbereiding op dit soort mogelijke incidenten een intergemeentelijk rampbestrijdingsplan (RBP) opgesteld. De Leitstelle (meldkamer) Meppen informeert de meldkamer Twente bij een voorval in de kerncentrale waarvan de effecten grensoverschrijdend kunnen worden of zijn. Het gaat hierbij om een "site emergency" (katastrophenvoralarm) of een "off-site emergency" (katastrophenalarm). Alarmering vanuit meldkamer Twente van Twentse hulpdiensten en de gemeenten vindt eerst plaats nadat de ongevalsmelding bij de landkreis Emsland is geverifieerd. Op dat moment wordt het intergemeentelijk RBP in werking gesteld.
3. Wanneer en hoe informeren wij onze buurtgemeenten (Duits en Nederlands) als er zich in Enschede een ernstig incident voordoet?
Antwoord: voor het inzichtelijk maken van grensoverschrijdende risico’s bestaan wettelijke plichten. Deze plichten komen voort uit de Europese Seveso-II richtlijn, de Nederlandse invulling hiervan; het Besluit Risico's Zware Ongevallen 1999 (BRZO), de WRZO en het Verdrag van Helsinki. Een risico is de kans dat zich een ongeval kan voordoen met grote effecten op de omgeving.
Het Verdrag van Helsinki (maart 2006) stelt nadere procedures vast voor internationale samenwerking inzake wederzijdse bijstand, onderzoek en ontwikkeling, uitwisseling van informatie en overdracht van technologie op het gebied van de preventie van, de voorbereiding op, en de bestrijding van industriele ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken kunnen zijn met mogelijk grensoverschrijdende gevolgen.
De grensoverschrijdende risico's zijn door Regio Twente in samenwerking met de Duitse buurregio's (Kreis Borken, Landkreis Grafschaft Bentheim en Kreis Steinfurt) geinventariseerd. De inventarisatie richt zich op bedrijven waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt en waar bij een calamiteit schadelijke fysische effecten over de landsgrens kunnen ontstaan (schadelijke concentraties toxische stoffen, straling of vuur; geen rook of geur).
De Regio Twente heeft met de overheden in Duitsland afgesproken dat via de reguliere contacten tussen Regio en Kreisen beide buurlanden worden geinformeerd over veranderingen in risico's met grensoverschrijdende relevantie. Bovendien treffen de Regio Twente, Kreis Borken, Landkreis Grafschaft Bentheim en Kreis Steinfurt elkaar jaarlijks om de risico-inventarisatie te actualiseren.
|
Homepage
